Η δίνη της καθημερινότητας μάς εγκλωβίζει στην πρόσληψη μιας πραγματικότητας που προσκαλεί δυσφορία. Άλλες φορές, πάλι, η δυναμική των αβέβαιων και τυχαίων συγκυριών ανακόπτει τον ντετερμινισμό των επιλογών μας, ή ακόμα αποκαθηλώνει την αξία των προσδοκιών μας. Οδηγούμαστε, έτσι, συχνά πυκνά στη διάψευση. Η διάψευση είναι συνυφασμένη με την ανατροπή αυτού που προσδοκούσαμε και επιδιώκαμε.
Στην νέα έκθεση έργων ζωγραφικής του, ο Μάριος Καμχής προσανατολίζει το καλλιτεχνικό του αφήγημα γύρω από την θεματική της ματαίωσης. Το αδιέξοδο, η αγανάκτηση, η απελπισία είναι ανθρώπινες πτυχές που αποτυπώνονται στους πίνακες· όχι με περιγραφικές, λεπτομερείς απεικονίσεις εκφραστικών χαρακτηριστικών των ανθρώπινων φιγούρων, αλλά με την υποβολή σε ένα περιβάλλον όπου η αναδίπλωση του χώρου (και των χωρικών αξόνων) συνυποδηλώνει μια ανοικειότητα μεταξύ των ανθρώπων, μια απροσωπότητα, μια διάσταση και απόσχιση του ατόμου από τον εξωτερικό κόσμο, από την ετερότητα.
Ο Καμχής, όντως εξόχως πολιτικά ευαισθητοποιημένος, αντλεί την θεματογραφία του από τις σύγχρονες προκλήσεις που σφυγομετρούν τις αντοχές και τις ποιότητες του σύγχρονου κόσμου: από τα camp μεταναστών στη Μόρια, μέχρι τη σφαγιαστική τρομοκρατική επίθεση στη Νίκαια της Γαλλίας, και από τον εγκλεισμό των περιόδων lockdown λόγω της πανδημίας, μέχρι τον σκληρό αγώνα επιβίωσης στις πολυπληθείς πόλεις των πολλαπλών ταχυτήτων. Η ικανότητα του Καμχή να αποδομεί και να ανασυνθέτει τον χώρο, απόρροια και της ιδιότητάς του ως αρχιτέκτονας και πολεοδόμος, προσδίδει στον χώρο νέα δυναμική, σκιαγραφώντας σε κάποιες περιπτώσεις την δυστοπία στην οποία πιθανώς να περιέλθουν οι πόλεις του μέλλοντος (σε διάλογο με την έκθεσή του «Οι αόρατες πόλεις», 2004).
Ωστόσο, η συστηματική υπηρέτηση της θεματικής της ματαίωσης διαμορφώνει, κατά την άποψή μου, το πιο κατάλληλο έδαφος για να ανατείλει το φως της αισιοδοξίας, μέσα από το απόλυτο σκοτάδι της εικονιζόμενης τελμάτωσης. Όσο πιο αποπνικτική είναι η δυσφορία και η απόγνωση που παράγεται, τόσο περισσότερο διαμορφώνονται οι εγγενείς συνθήκες εκκόλαψης μιας εναλλακτικής που θα υπερβαίνει την απογοήτευση. Όσο πιο οριακές είναι οι συνθήκες και τα συναισθήματα που προκαλούνται, τόσο πιο επιτακτικά υπαγορεύεται η ανάγκη της αλλαγής.
Η τέχνη υπάρχει για να μας ευαισθητοποιεί, να μας καλλιεργεί μια προδιάθεση ενδιαφέροντος και ένα άνοιγμα σε προσλαμβάνουσες που -ηθελημένα ή μη- αγνοούμε. Είναι, όμως, σα να βλέπουμε την μυθολογική Μέδουσα μέσα από την αντανάκλασή της στον καθρέπτη. Η αναμέτρηση με την πραγματικότητα προϋποθέτει να κοιτάξουμε κατάματα την Μέδουσα, και να μην πετρώσουμε στο κοίταγμά της… Να μην αυτοπεριοριστούμε στην αυθυποβολή μας ότι επειδή βλέπουμε το τέρας, το έχουμε κιόλας σκοτώσει.
Όπως αναλύει και η ιστορικός τέχνης Λουΐζα Καραπιδάκη για την έκθεση του Καμχή:
«∆ισδιάστατες τυποποιηµένες ανθρώπινες φιγούρες συνυπάρχουν µε τρισδιάστατα κτήρια στα υπερβατικά οικιστικά τοπία του Μάριου Καµχή.
Οι δαιδαλώδεις και θηριώδεις εξωτερικοί χώροι των πλασµατικών µεγαλουπόλεων του καλλιτέχνη µε τα πολύπλοκα δοµικά συγκροτήµατα, σε συνδυασµό µε τη συστηµατική αναφορά στον ιλιγγιώδη ρυθµό της καθηµερινότητας, σηµατοδοτούν τις µορφές κοινωνικής παθογένειας του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ο Καµχής εικονοποιεί ουσιαστικά και περιφραστικά την αίσθηση του εγκλωβισµού, του αδιεξόδου και γενικότερα της ανθρώπινης µαταιότητας και αποτυπώνει τους ανθρώπους ως ανδρείκελα απροσδιορίστου φύλου, που ζουν και εργάζονται αποµονωµένα σε µικροσκοπικούς χώρους, αποξενωµένα µεταξύ τους, εγκλωβισµένα σε υπαρκτά ή νοητά αδιέξοδα και κάνουν σπασµωδικές κινήσεις ως ύστατες απεγνωσµένες προσπάθειες διαφυγής.
Το προσωπικό του εικαστικό ιδίωµα χαρακτηρίζεται από µια ιδιότυπα στυλιζαρισµένη γραφή µε έντονα πλακάτα χρώµατα και σαφήνεια στις επιµέρους απεικονίσεις. Ο αντινατουραλισµός, οι παρατακτικές επαναλήψεις και η έντονη γεωµετρικότητα των συνθέσεών επεµβαίνουν αισθητικά στα έργα του και µε τις συνεχείς σχεδιαστικές επεµβάσεις του συντελούν στην αφηγηµατική δύναµη των εικόνων. Ατέρµονες όλες του οι αναπαραστάσεις µε διασκορπισµένες νοηµατοδοτήσεις στις διαδοχικές µικροαφηγήσεις, µοιάζουν σα να περιµένουν το επόµενο στάδιο ή έστω µια επόµενη φάση ως µια άτυπη συνέχεια της ιστορίας που επαναλαµβάνεται διαρκώς.
Το τραγικό στο έργο του Καµχή έχει χρώµα και δράση καθώς η µαταίωση της ανθρώπινης ελπίδας, η ανατροπή και η ακύρωση γίνονται εικόνες φουτουριστικές και εξωπραγµατικές.
Ύστερα από τη µακρόχρονη πορεία του στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα τεράστια γνωστικά του αποθέµατά ο ζωγράφος τολµά να αναπτύξει συνειρµικούς συσχετισµούς µε το µακρινό µέλλον, να επεξηγήσει το φαινόµενο της ανθρώπινης αγανάκτησης µε διαχρονικές ιστορικές αναφορές (στρατόπεδα συγκέντρωσης, κέντρα φιλοξενίας προσφύγων…) και να προειδοποιήσει, αλλά κυρίως να ευαισθητοποιήσει.»
Λίγα λόγια για τον Μάριο Καμχή
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1946.
Το 1965 αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Θωµαΐδειον Βραβείο (1965 – 1970). Επίσης στο Λονδίνο (1970 – 1972) στο Τµήµα Σχεδιασµού της Αρχιτεκτονικής Ένωσης όπου και δίδαξε (1972 – 1975). Το 1977 του απονεµήθηκε ο τίτλος του ∆ιδάκτορα της Φιλοσοφίας (PhD) από τη Σχολή Οικονοµικών και Πολιτικών Επιστηµών του Λονδίνου (LSE). Το 1978, µε υποτροφία Fulbright ήταν µεταδιδακτορικός ερευνητής στο Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες (UCLA). Το βιβλίο του “Planning Theory and Philosophy” (Θεωρία του Σχεδιασµού και Φιλοσοφία) εκδόθηκε το 1979 στο Λονδίνο από τον Οίκο Tavistock.
Από το 1978 έως το 1984 εργάστηκε στην Αθήνα: συντονιστής του Εθνικού Προγράµµατος Ακτών στο Υπουργείο Εθνικής Οικονοµίας (1979 – 1982) και σύµβουλος του Υφυπουργού Εξωτερικών αρµόδιου για θέµατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (πρόεδρος της οµάδας εργασίας του Συµβουλίου Υπουργών για το Ελληνικό Μνηµόνιο 1983 – 1984).
Από το 1985 µέχρι το 2011 ήταν στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Υπηρέτησε ως: Υποδιευθυντής και ∆ιευθυντής του γραφείου του Επιτρόπου Γ. Βάρφη, αρµόδιου για τον συντονισµό των ∆ιαρθρωτικών Ταµείων (Επιτροπή Ντελόρ 1985 – 1988), Προϊστάµενος Μονάδας στην Γενική ∆ιεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής (1989 – 1996), Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα (1997 – 2001). European Union Fellow στο Πανεπιστήµιο George Mason στην Ουάσιγκτον DC (2002 – 2003). ∆ίδαξε για την Ευρωπαϊκή Περιφερειακή Πολιτική και το περιβάλλον.
Συµµετείχε στα βιβλία: Keiner (ed.) “The Future of Sustainability”, 2006 και Green-Cowles and Dinan D. (eds), “Developments in the European Union”, 2004.
∆ίδαξε σε µεταπτυχιακά προγράµµατα στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο και στο ΕΜΠ. Το βιβλίο του «Η Ενοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου» εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα, 2007. ❙ Μετά τη σύνταξη του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διετέλεσε πρόεδρος της Μονάδας ∆ιαχείρισης των Αναπτυξιακών Προγραµµάτων ΜΟ∆ ΑΕ (2011 – 2015).
Ζωγραφική, ατοµικές εκθέσεις:
- Γκαλερί 3, 2001
- Γκαλερί 24, «Οι αόρατες πόλεις», 2004
- Ελληνοαµερικανική Ένωση, «Εική και ως έτυχε», 2017
- Γκαλερί genesis, «Frustration / Ματαίωση», 2021
Gallery Genesis
Χάριτος 35
Αθήνα, 10675
Τηλ: 211 7100566
Ώρες ανοικτές στο κοινό:
Τρίτη – Πέμπτη – Παρασκευή: 12:00 – 21:00
Τετάρτη – Σάββατο: 12:00 – 15:00
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα της Gallery Genesis πατώντας εδώ.
