Είναι η στιγμή που βρισκόμαστε στο κατώφλι της χαλάρωσης των περιοριστικών μέτρων, που τόσα μας στέρησαν το προηγούμενο διάστημα. Σκεφτόμαστε την πολυπόθητη ελευθερία μετακίνησης, την επανένωση της παρέας, των σχέσεων, της καθημερινότητας που μας είχε λείψει, της “ανάρρωσης” της οικονομίας. Η περιβαλλοντική προστασία και η δράση κατά της ανθρώπινης παρέμβασης στη φύση, ίσως ανιχνεύεται στο πίσω μέρος του μυαλού των περισσοτέρων από εμάς. Κι όμως, πλείστοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε αυτή να καταλαμβάνει την πρώτη θέση στις προτεραιότητές μας, καθώς ενδέχεται να αποτελεί την αφετηρία του προβλήματος.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Οι επιστημονικές απόψεις συγκλίνουν στην διαπίστωση πως ο νέος κορωνοϊός (COVID-19) προέρχεται από νυχτερίδες, αν και υποστηρίζεται πως ο ενδιάμεσος ξενιστής ήταν ο παγκολίνος. Και τούτο γιατί ο τελευταίος συνιστά συχνή καταναλωτική προτίμηση των Κινέζων, στη χώρα όπου ξεκίνησαν όλα. Το μυστήριο της ανεύρεσης του είδους του μολυσμένου ζώου είναι ακόμα ανοιχτό, μολαταύτα εισάγει μία νέα προβληματική, όπως αυτή επισημαίνεται από την Le Monde Diplomatique. Φταίνε στ’ αλήθεια τα ζώα;
Η αποψίλωση των δασών (deforestation) δεν είναι ασύνηθες φαινόμενο της εποχής που διανύουμε, αφού αποσκοπεί στην μετατροπή δασικής γης σε αγροκτήματα, στάβλους ή προς αστική χρήση για ανθρώπινο όφελος. Η εν λόγω πρακτική απειλεί με αφανισμό πλήθος βιοτόπων αλλά και άγριων ζώων, ακόμα και φυτών που χρησιμοποιούνται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Τα ζώα, αποσυνδεδεμένα από το φυσικό τους περιβάλλον, πλησιάζουν ολοένα και περισσότερο τις ανθρώπινες κοινωνίες, ενώ πολλές φορές, μάλιστα, εγκαθίστανται σε αυλές ή φάρμες ανθρώπων. Η μετακίνηση αυτή συνεπάγεται συχνή, σχεδόν καθημερινή, επαφή των ανθρώπων με ζωικά μικρόβια. Και εδώ έγκειται το δύσκολο ζήτημα, όπως υπογραμμίζεται από την δημοσιογράφο Sonia Shah.
Τα άγρια ζώα, δύνανται να συμβιώνουν ανενόχλητα με παθογόνους μικροοργανισμός και μολυσματικά στοιχεία, αφού έχουν εξασφαλίσει προστασία από αντισώματα. Δεν ισχύει, ωστόσο, το ίδιο και στην περίπτωση του ανθρώπου, ο οποίος ενδέχεται να προσβληθεί από ήπιους έως και θανατηφόρους ιούς προερχόμενους από ζώα. Είναι, επί παραδείγματι, πολύ πιθανόν, όπως υποστηρίζεται από ειδικούς επιστήμονες, φρούτα με σάλιο νυχτερίδας να καταλήγουν στον ανθρώπινο οισοφάγο. Από την δεκαετία του 1940 μέχρι και σήμερα, εκατοντάδες νέα, άγνωστα μικρόβια και ιοί έχουν αναδυθεί, εκ των οποίων το 60% είναι ζωικής προέλευσης, ενώ τα 2/3 αυτών συνδέονται με την άγρια φύση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα των παραπάνω είναι ο HIV, o Ebola, o Zika και άλλοι
Η εν λόγω θεωρία ίσως να μας δώσει ένα ερέθισμα για το ότι η παρέμβασή μας στη φύση για να ελέγχουμε τους πόρους της Γης, μπορεί να βλάψει εν τέλει εμάς τους ίδιους. Ας χρησιμοποιήσουμε τον -κατακριτέο- εγωισμό μας για μία φορά σωστά.
Η δική μας προσπάθεια για αυτοπροστασία, είναι πιθανόν να ανακουφίσει και τον πλανήτη σε όλες του τις εκφάνσεις.
Η προστασία της άγριας ζωής δεν είναι ουτοπική φαντασίωση κάποιων ευαισθητοποιημένων, είναι επείγουσα αναγκαιότητα των ημερών, που επηρεάζει έκαστο από εμάς. Ας συμβάλουμε, λοιπόν, όσο μπορούμε, αν όχι προς υπεράσπιση της χλωρίδας και της πανίδας, τότε της ίδιας της ανθρωπότητας.
