Της Σάντυ Νικολούζου*
Τα τελευταία χρόνια ακούγεται όλο και πιο συχνά ο όρος «mindfulness» – ενσυνειδητότητα, που σημαίνει να είμαστε παρόντες στο εδώ και τώρα, με πλήρη επίγνωση και προσοχή στην παρούσα στιγμή, χωρίς να σκεφτόμαστε το χθες και το αύριο. Αυτό είναι αρκετά δύσκολο, αλλά με την ουσιαστική πρακτική κι εξάσκηση μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά.
Τι πάει να πει ενσυνείδητος γονέας;
Ο ενσυνείδητος γονέας είναι ο γονέας που είναι συναισθηματικά παρών, ήρεμος, αυθεντικός, αληθινός, ελεύθερος κι έτοιμος να αναπτυχθεί και να μάθει από τις προκλήσεις της γονικής μέριμνας. Την ώρα της κρίσης του παιδιού ο ενσυνείδητος γονέας μαθαίνει να το ακούει πραγματικά, τι ακριβώς του επικοινωνεί το παιδί του, αφού πρώτα έχει κάνει «δουλειά» με τον εαυτό του, μέσω του mindfulness-ενσυνειδητότητας, κι έχει μάθει να ακούει πρώτα τον ίδιο του τον εαυτό. Έτσι, μαθαίνει να ακούει το παιδί του, να αποκωδικοποιεί τις συμπεριφορές του, πριν αντιδράσει σπασμωδικά. Πριν, λοιπόν, ο γονέας ενεργήσει, καλό είναι να πάρει λίγο χρόνο για να αποφορτιστεί και να αναπνεύσει. Ο ενσυνείδητος γονέας έχει αυτοσυμπόνια, αγκαλιάζει την ατέλεια και δίνει έμφαση στην ενσυναίσθηση.
Προσπαθεί να είναι παρών, χωρίς να κρίνει και να επικρίνει το παιδί, καθώς αυτό το ωθεί σε αντιδραστική συμπεριφορά. Σημαντικό είναι ότι, όταν πραγματοποιείται μια αρνητική συμπεριφορά, κρίνεται η συγκεκριμένη συμπεριφορά τη δεδομένη στιγμή κι όχι το παιδί. (Αποφυγή εκφράσεων «Είσαι κακό παιδί!», αντ’ αυτού «Αυτό που έκανες δεν ήταν καθόλου ευγενικό κι εσύ είσαι ένα πολύ ευγενικό παιδί, μάλλον κάτι σε θύμωσε;»). Η ενσυνειδητότητα καθιστά τον γονέα ικανό να αναγνωρίσει τα συναισθήματα του παιδιού του (π.χ. θυμός, άγχος, φόβος, λύπη) και να μην προσπαθεί αντιδραστικά να τα διορθώσει, όπως έχουν κάνει συνήθως κι οι δικοί του γονείς. Ο ενσυνείδητος γονέας θα ακούσει, θα αναγνωρίσει κι αυτό οδηγεί σε συνεργατική συμμόρφωση.
Συγκεκριμένα, ο ενσυνείδητος γονέας:
- Δίνει προσοχή στο παιδί, όταν του μιλάει.
- Παρατηρεί κι αναγνωρίζει τα συναισθήματά του, όταν είναι σε σύγκρουση με το παιδί του και τα ελέγχει.
- Σταματάει, πριν απαντήσει ή αντιδράσει, αποσυμπιέζεται κι ακούει το παιδί του.
Ο γονέας μπορεί να δημιουργήσει ένα «Σχέδιο Χωρίς Φωνές» την ώρα της κρίσης.
Δηλαδή:
- Δημιουργεί ένα ρητό ή φτιάχνει ένα (π.χ. «Είναι αυτό που είναι τώρα», «Χαλαρώνω», «Αυτό είναι τώρα, θα περάσει, αναπνέω»).
- Αναστενάζει 5-6 φορές.
- Χρησιμοποιεί μια αστεία φωνή για να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα.
- Ψιθυρίζει, αντί να φωνάζει.
- Περπατάει λίγο, για να απομακρυνθεί και να αποσυμπιεστεί η ένταση.
- Δεν αντιδράει σπασμωδικά μέχρι να τελειώσει, περιμένει λίγο.
- Αναπνέει με βαθιές ανάσες.
*Η Σάντυ (Κυριακή) Νικολούζου έχει σπουδάσει Παιδαγωγικά και έχει εξειδικευθεί σε Ειδική Αγωγή – Μαθησιακές Δυσκολίες, Συμβουλευτική και Θεραπεία Ζεύγους και Οικογένειας, Διαχείριση Χωρισμού – Διαζύγιο Γονέων, Παιγνιοθεραπεία και Ειδική Αγωγή στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας – Βόλου. Βρίσκεται στον χώρο από το 2007. Μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021 κατείχε τη θέση της υπεύθυνης δασκάλας των Α’ και Β’ τάξεων σε μεγάλο εκπαιδευτικό όμιλο, παρέχοντας συμβουλευτική καθοδήγηση κι ενημέρωση σε γονείς επί καθημερινής βάσεως. Έχει εξειδικευθεί σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, προβλήματα συμπεριφοράς, ΔΕΠΥ, Asperger, ΔΑΔ, αυτισμό. Τα τελευταία δύο χρόνια στέκεται αρωγός και καθοδηγητής των γονέων με πρακτικές κι ουσιαστικές λύσεις. Με βαθιά αγάπη για το ταξίδι της ζωής στηρίζει με αισιοδοξία κι αφοσίωση τους γονείς και τα παιδιά.
Πηγή: parenting.bizeli.gr
