Προτεραιότητες πριν τον εκτροχιασμό

Η κατάσταση με την πανδημία τείνει πάλι να φύγει εκτός ελέγχου. Η εικόνα της Ελλάδας ως χώρας που απέδωσε και διαχειρίστηκε την κατάσταση αρχίζει να ξεθωριάζει. Οι δυσοίωνες προβλέψεις των ειδικών μαρτυρούν πως σε ένα-δύο μήνες τα κρούσματα θα πολλαπλασιαστούν επιβαρύνοντας το ήδη πιεσμένο σύστημα υγείας, ενώ ουκ ολίγοι θα χάσουν τη μάχη με τον ιό. Τώρα είναι η κρίσιμη -όχι η πρώτη, ούτε η τελευταία- στιγμή να ληφθούν αποφάσεις και μέτρα που θα λειτουργήσουν ως σθεναρή απάντηση στην εξάπλωση του ιού και δεν θα ζημιώσουν τη χώρα. Απαιτείται ψύχραιμη και ώριμη αντιμετώπιση τόσο από την πολιτεία και των οργάνων της και συνεργασία τους (!) όσο και από τον πολίτη! Το πιο εύκολο επιχείρημα είναι να προταθούν καθολικές απαγορεύσεις για τους ανεμβολίαστους, αλλά είναι εξίσου εύκολο και να υποστηριχθεί η «ανοσία της αγέλης» ή ένα προσωρινό ολικό lockdown κλπ. Το θέμα, όμως, είναι πως αν και ιδέες και λύσεις υπάρχουν πολλές, η κούραση από τους αλλεπάλληλους περιορισμούς δεν ευνοεί την αυστηρή επιβολή μέτρων. Σύμμαχος πλέον είναι ο εμβολιασμός, που όπως οι μελέτες δείχνουν είναι και ο μόνος τρόπος να χτιστεί το πολυπόθητο τείχος ανοσίας, την ίδια στιγμή που πολλές συζητήσεις επαναφέρουν νέα περιοριστικά μέτρα στο τραπέζι.

Η κυβέρνηση έχει έρθει πολλάκις αντιμέτωπη με τις σκληρές κριτικές πολιτών, κοινωνικών μέσων και άλλων πολιτικών. Είναι η χρονική στιγμή, ανάμεσα στην ταχεία εξέλιξη των εγχώριων και εξωτερικών πολιτικών και οικονομικών δεδομένων, στην οποία πρέπει να σταθμίσει πολλούς και ετερόκλητους παράγοντες. Θα αποφανθεί να επεκτείνει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό στους δημοσίους υπαλλήλους και σε άλλους κλάδους παρά την κόντρα συνδικάτων και άλλων φορέων; Θα δώσει ουσιαστικά κίνητρα ώστε να πείσει τον δύσπιστο πολίτη να εμβολιαστεί; Συγχρόνως, θα βοηθήσει στην εντατικοποίηση των ελέγχων για πιστοποιητικά και τήρηση των μέτρων; Οι πολίτες ζητούν καθημερινά συχνότερα δρομολόγια στις συγκοινωνίες καθώς σε ώρες αιχμής στο μετρό και τα λεωφορεία είτε φοράει κανείς μάσκα είτε δεν φορά είναι ένα και το αυτό. Παρ’ όλα αυτά η εστίαση θα μας δείξει τον δρόμο. Οι φαινομενικές αποστάσεις και οι περιστασιακοί έλεγχοι δεν λένε τίποτα. Η ανάγκη για πληρότητα είναι σεβαστή μετά από την στέρηση που έφερε ο βαρύς χειμώνας του ’21, αλλά η κατάσταση δεν επιτρέπει εκπτώσεις για ψυχαγωγία με συνωστισμό όπου η λογική (στα κέντρα νυχτερινής διασκέδασης) είναι πατείς με πατώ σε. Και ναι, όντως κάποιοι μέχρι να επισκεφτούν τον Προμηθέα ή άλλα κέντρα θα αποκλειστούν από αγαπημένες τους δραστηριότητες, όπως η αναψυχή.

Η ευθύνη της κυβέρνησης φτάνει έως ένα βαθμό. Μέσα στα όρια στα οποία η διοίκηση έχει ευχέρεια αποφάσεων. Το βασικό ρόλο στην προσέγγιση του κόσμου πρέπει να διαδραματίσει αυτή τη φορά η αντιπολίτευση. Ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι και οι μικροκομματικές και μικρόψυχες τοποθετήσεις μόνο επιβραδύνουν την πρόοδό μας παρά την ενισχύουν. Όποτε ο πρωθυπουργός ανακοίνωνε αυστηροποίηση των μέτρων, η αντιπολίτευση τον έκρινε ως αυστηρό και του επέρριπτε την ευθύνη ότι πλήττει τον εργαζόμενο και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κι όταν πάλι χαλάρωνε λίγο τα λουριά, τον κατηγορούσαν ως ανεύθυνο στη διαχείριση της κατάστασης. Τώρα, όλα τα κόμματα απαιτείται να δείξουν το δρόμο προς τον εμβολιασμό, με ξεκάθαρο τρόπο, όχι όπως ο ΣΥΡΙΖΑ που μέχρι πρότινος κρατούσε αποστάσεις δημιουργώντας αμφιβολίες. Ταυτόχρονα ας αναθεωρήσουν λίγο, που καλούσαν σε μαζικές πορείες εν μέσω έξαρσης της πανδημίας. Δεν φιμώνεται ο Έλληνας, προστατεύεται και προστατεύει, διότι συνανήκει και είναι μέλος ενός ζωντανού συνόλου που τη δεδομένη χρονική στιγμή μαστίζεται.

Και οι άλλοι όμως, οφείλουν να συμμετάσχουν στην κοινή προσπάθεια. Η Βουλή είναι ο καθρέφτης, λένε, της κοινωνίας. Μόνο που πολλοί πολιτικοί που μάχονται το εμβόλιο είναι εξασφαλισμένοι, άρα είναι καιρός για σοβαρότητα και αλήθεια. Ειδάλλως ο κόσμος μπερδεύεται, συγχίζεται.

Το τρίτο κομμάτι είναι ο μέσος καθημερινός πολίτης. Ο απλός βιοπαλαιστής που αγωνίζεται για τον άρτον τον επιούσιον, δεν μπορεί πλέον να αμφισβητεί, έχουν δει πολλά τα μάτια του· νέοι που πεθαίνουν από covid-19, μόνιμα προβλήματα και άλλα πολλά. Τώρα είναι η ώρα να πρωτοστατήσει στην πιο σημαντική μάχη της πανδημίας, τώρα που νομίζουμε ότι έληξε αλλά το τελικό σφύριγμα δεν έχει έλθει. Είμαστε στο 90’ και το τέλος πλησιάζει, αλλά η αντοχή και η υπομονή τώρα θα δείξουν την πραγματική αξία και διάστασή τους. Αν όχι, χαθήκαμε. Ο νέος να κρατηθεί λίγο από τα πολλά και χωρίς μέτρα πάρτυ, να φοράει τη μάσκα, το ίδιο κι ο μεγάλος κι ο ηλικιωμένος που υποφέρει κλεισμένος στο καβούκι του διαμερίσματός του. Για κανέναν δεν είναι παιχνιδάκι, σε όλους κοστίζει. Αξίζει όμως να το ρισκάρουμε; Να πούμε δεν πειράζει; Δεν κολλάω δεν μεταδίδω και τα συναφή; Ο πυρήνας της κοινωνίας έχει τον πρώτο λόγο και την ευκαιρία να δείξει ότι έχει ρόλο αποφασιστικό και καθοριστικό μέσα σε μια ευνομούμενη πολιτεία.

Καθώς το τρένο της πανδημίας δείχνει να εκτρέπεται της πορείας του, μαζί κυβέρνηση και αντιπολίτευση οφείλουν σύντομα να αντιληφθούν -αν θέλουν να βοηθήσουν πραγματικά- ότι όσο λιγότερο αρεστές και να γίνουν, η δημόσια υγεία -και όσα αυτή συνεπάγεται- είναι η απόλυτη προτεραιότητα. Το ίδιο κι ο πολίτης· να δείξει υπευθυνότητα και να αποδεχτεί την σοβαρότητα της κατάστασης και να συμβάλει στην κοινή προσπάθεια. Μόνο έτσι θα αντέξουμε και θα βγούμε από τον βάλτο στον οποίο μας καθηλώνει επί σειρά μηνών ο covid.

* Ο Γεώργιος Λάιος είναι τριτοετής φοιτητής της Νομικής Σχολής (ΕΚΠΑ).