Η μόνη διαφορά μεταξύ ονείρων και άυλης πραγματικότητας είναι ένα ανοιγοσφάλισμα των ματιών. Η κίνηση αυτή είναι που αποκρύπτει το αληθινό προσωπείο του κόσμου μας και δημιουργεί την ψευδαίσθηση του απτού. Η ομιλία και η γραφή μας επιτρέπουν να διακινούμε φαντάσματα κάθε στιγμή και σε όποιον επιθυμούμε. Ο εγκέφαλος μας είναι που μας παρέχει την δυνατότητα να δημιουργούμε αυτές τις υλικά ανυπόστατες υπάρξεις και δυστυχώς ο ίδιος οφείλει να κοπιάζει για την εκλογίκευση και την αναγνώριση τους. Μία ειλικρινά δυσβάσταχτη κατάσταση για τον σύγχρονο άνθρωπο αλλά συνάμα και η αιτία επικράτησης του είδους μας. Γιατί η ανθρώπινη κυριαρχία στηρίζεται στην φαντασία και πως η φαντασία συσχετίζεται με τον φιλελευθερισμό;
Το χρήμα, οι θρησκείες, οι πολιτικές ιδεολογίες, οι εταιρίες, οι επιχειρήσεις, οι αυτοκρατορίες, τα έθνη και τα κράτη, οι νόμοι, η ηθική, οι αναμνήσεις μας και οι ερωτικές μας φαντασιώσεις έχουν ένα κοινό: δεν υπάρχουν. Όλες οι παραπάνω έννοιες έχουν εφευρεθεί από την ταπεινή ανθρώπινη αντίληψη. Εξάλλου ακόμα και τα υλικά αγαθά που αγγίζουμε και βλέπουμε δεν αποτελούν παρά έναν αντικατοπτρισμό όσων μπορεί και θέλει να μας παρουσιάσει ο εγκέφαλος μας. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από ό,τι νομίζουμε και ευτυχώς έχουμε βρει τον τρόπο να την εξερευνήσουμε μέσω των φυσικών επιστημών. Όμως τι συμβαίνει με την άυλη πραγματικότητα που ρυθμίζει τις ατομικές συνειδήσεις, τις κοινωνικές σχέσεις και την διαπολιτισμική συμβίωση;
Προφανώς και η αποδοχή της άποψης πως πολλά από αυτά που θεωρούμε δεδομένα είναι αποκυήματα της φαντασίας μας προκαλεί αυτομάτως αμφιβολίες και μια αίσθηση αβάσταχτης ματαιότητας, ειδικά όταν αφορά τον εαυτό μας και τις κοινωνικές ομάδες στις οποίες ανήκουμε. Η υιοθέτηση, ωστόσο, της συγκεκριμένης προσέγγισης αποτελεί μονόδρομο για την μέθεξη του ατόμου με την αλήθεια και τον ενστερνισμό εκείνου του τρόπου ζωής που θα συγκεράσει όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα την ανυπαρξία της φαντασιακής τάξης με την αναγκαιότητα επιβίωσης στις τεράστιες συλλογικές δομές που κατόρθωσε να καλλιεργήσει το ανθρώπινο πνεύμα. Η απαίτηση της ιστορικής ειλικρίνειας και εκείνη της εμπιστοσύνης και της ασφάλειας είναι καταραμένες να συνυπάρξουν ακριβώς γιατί έτσι επιβάλλει το status quo που σφυρηλάτησε η ατελής και ασαφής προσωπικότητα του homo sapiens.
Ο φιλελευθερισμός είναι ψευδαίσθηση; Προφανώς και ναι. Ούτε πριν, ούτε παράλληλα, ούτε μετά τον άνθρωπο θα υπάρχουν ατομικά δικαιώματα που θα γίνονται αντιληπτά με κάποια από τις αισθήσεις μας. Το ίδιο ισχύει για όλα τα εύσχημα και άσχημα (ενίοτε αυτοκαταστροφικά) κατασκευάσματα μας. Ωστόσο ο φιλελευθερισμός ξεχωρίζει από τις άλλες ιδεολογίες και θρησκείες ως προς το ότι ηθελημένα ή μη λαμβάνει υπόψιν την φαντασιακή φύση του δεσμού ανθρώπων και κοινωνιών. Κανείς δεν είναι φύσει ελεύθερος ή φύσει υπόδουλος ή φύσει κάπου ανάμεσα στα δύο αυτά άκρα. Κανένας θεός και καμία ανώτερη ηθική αρχή δεν επιβάλλει να σεβόμαστε τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ή να υιοθετούμε τελοκρατικές και ανατολίτικες αντιλήψεις. Οντολογικά δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό να σκοτώσεις κάποιον. Το μόνο οντολογικό στοιχείο σε μια τέτοια πράξη είναι το αποτέλεσμα, δηλαδή ο θάνατος. Γιατί όμως είναι ορθή η απαγόρευση της ανθρωποκτονίας ακόμα και έναντι εγκληματιών; Γιατί είναι προτιμότερη η φιλελεύθερη δημοκρατία σε αντίθεση με τα απολυταρχικά καθεστώτα; Γιατί οι άντρες και οι γυναίκες πρέπει να είναι νομικά και ουσιαστικά ίσοι, να υπάρχουν τα κοινωνικά φύλα και να «εξομοιώνονται» οι στρέιτ με τους ΛΟΑΤΚΙ; Γιατί ο εργαζόμενος πρέπει να έχει δικαιώματα και τα παιδιά να πηγαίνουν σχολείο; Τα δύσκολα ερωτήματα επιδέχονται συνήθως πολύπλοκες απαντήσεις, μπορούμε εν τούτοις εξηγώντας τες απλά να καταλήξουμε σε σωστά συμπεράσματα.
Από τη στιγμή που συνειδητά η ασυνείδητα αποφασίσαμε να συνυπάρξουμε σε σταδιακά πληθυσμιακά και εδαφικά διευρυνόμενες κοινότητες αξιοποιώντας το συγκριτικό πλεονέκτημα της φαντασίας είμαστε θέσει υποχρεωμένοι να δομήσουμε το σύστημα μας σε δύο αξίες που ανιχνεύονται σε δύο διαφορετικά φιλοσοφικά σενάρια. Η πρώτη αξία είναι η ελευθερία. Σκεφτείτε έναν άνθρωπο μόνο του πάνω στη γη. Τι τον εμποδίζει να κάνει ό,τι θέλει; Απολύτως τίποτα. Φανταστείτε δύο ανθρώπους πάνω στη γη στο ίδιο ακριβώς τόπο και χρόνο. Πώς θα επιβιώσουν αν θέλουν όπως εμείς να συνεχίσουν να υπάρχουν στο μέλλον; Θα συνεργαστούν. Η συνεργασία υποκρύπτει την τάση προς εμπιστοσύνη η οποία προϋποθέτει την έννοια της ισότητας. Ναι, η φαντασιακή τάξη είναι ένα ψέμα. Αλλά αυτή βρήκαμε και λογικά αυτή θα παραδώσουμε. Είμαστε σκλάβοι των ψευδαισθήσεων μας και πρέπει να το αποδεχτούμε. Χρέος μας είναι να συνδυάσουμε τη θέσει ισότητα με τη φύσει ελευθερία, εάν επιθυμούμε να συνδυάσουμε δικαιοπολιτικά ακραιφνώς την φυσική ατομική ελεύθερη κατάσταση με την θέσει συλλογική εξισωτική κατάσταση του ανθρώπου. Οι νόμοι μας και η ηθική μας ως καθρέπτες των καταστάσεων αυτών πρέπει να εναρμονίζονται πλήρως με τον εν λόγω ακρογωνιαίο φιλοσοφικό λίθο.
Οι ψευδαισθήσεις συνιστούν πια για το σύγχρονο άτομο αναπόσπαστο κομμάτι της πνευματικότητας και της ζωής του. Η φαντασία μας έφερε ως εδώ κι εκείνη είναι που θα μας ωθήσει στο να κυριαρχήσουμε και σε άλλους πλανήτες -και ποιος ξέρει- ίσως και σε άλλους γαλαξίες στο μακρινό μέλλον. Εκείνη είναι επίσης που στηρίζει τα κοινωνικά πολιτικά και οικονομικά μας συστήματα. Ο φιλελευθερισμός είναι η μόνη ιδεολογία που στέκεται τροχοπέδη στον εκφυλισμό του φαντασιακού και πιθανότατα ασυνείδητου συμβολαίου που συνήψαμε ως άνθρωποι. Η ελευθερία εκφράζει την ανυπαρξία του φαντασιακού ή έστω την μη ανακάλυψη του ενώ η ισότητα την ροπή προς αξιοποίηση του. Μαζί εκφράζουν, εν τέλει, το «είναι» της ανθρώπινης ύπαρξης.
