Α: Καλησπέρα Γιάννη! Χαίρομαι πολύ που γνωριζόμαστε στα πλαίσια της πρώτης σου ατομικής έκθεσης «Χώμα, Νερό, Αέρας, Φωτιά» στη Gallery 7.
Εισερχόμενοι στον εκθεσιακό χώρο, η ατμόσφαιρα είναι υποβλητική και αποκαλυπτική. Από τη μία πλευρά, οι ζοφερές συνθέσεις σου και από την άλλη το λευκό των τοίχων. Ενδιαφέρομαι πολύ να μάθω για τη συσχέτιση του τίτλου της έκθεσης με τα έργα και το σημείο έμπνευσης και αρχής της δημιουργίας τους. Η παράθεση των 4 στοιχείων με αυτή τη σειρά είναι κάτι το οποίο έγινε ηθελημένα εκ μέρους σου; Προσωπικά, η ορμητικότητα του νερού μου θυμίζει το ανεξέλεγκτο της φωτιάς, ενώ ο αέρας και το χώμα επειδή είναι άκρως αντίθετα ως στεγανή ύλη και άμορφη ύλη, τα ανακαλύπτω στο μυαλό μου ως σε σημεία συγγενικά. Βέβαια, ο αέρας επιρρώνει τη φωτιά, δρα συμπληρωματικά. Ποια είναι η σκέψη σου επ’αυτού του προβληματισμού;
Γ: Καλησπέρα, ευχαριστώ κατ’ αρχάς για τη φιλοξενία στους Athenian Times. Ο τίτλος της έκθεσής μου είναι δομικά στοιχεία με τα οποία δουλεύω εικαστικά και μπορώ να αξιοποιήσω στο έργο της κεραμικής αλλά και τις ζωγραφικής μου. Βρισκόμενος ανάμεσα σε αυτές τις δύο τέχνες δανείζομαι τεχνικές από κάθε υλικότητα αλλά και στοιχείο της φύσης. Η κεραμική είναι μια τέχνη που βασίζεται και στα τέσσερα αυτά στοιχεία ώστε να μπορέσει να δημιουργήσει ο καλλιτέχνης έργο, βάζοντας όμως μέσα σε αυτή τη συνταγή και ένα πέμπτο στοιχείο που είναι η πνευματικότητα της ιδέας ,όπως χαρακτηριστικά το εξέφρασαν και οι Νεοπυθαγόρειοι με τον χαιρετισμό «Υγίεια» ‘Υδωρ, Γαία, Ιδέα ή Ιερόν, Ειλή (θερμότητα του ήλιου), Αήρ. Στοιχεία που το κάθε ένα συμπληρώνει το άλλο και το ενδυναμώνει και εξυψώνει ή το ακυρώνει. Ο πηλός πλάθεται και διαλύεται με το νερό όμως με τον αέρα στεγνώνει και σε συνδυασμό με τη φωτιά γίνεται ένα άλλο πέτρωμα και υαλοποιείται. Η διαδικασία αυτή που συμβαίνει στις στρώσεις τις γης σε εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια την πραγματοποιεί τεχνικώς η κεραμική με επιτάχυνση της διεργασίας αυτής σε κεραμικούς φούρνους. Είναι σα να λες πως είμαστε ταξιδευτές του χρόνου μέσα από τη διαχείριση της ύλης. Στη ζωγραφική μου μπορεί να παρατηρήσει κανείς κοινά υλικά με τη κεραμική, όπως χώμα αλλα και τη χρήση της καύσης, της εκχάραξης, της μονοτυπίας κ.α. Η σκέψη πίσω από αυτή την έκθεση έχει ρίζες στην εθελοντική δασοπυρόσβεση και τα τοπία που πάτησα σαν εθελοντής, αλλά και με τη σχέση μου με το φυσικό τοπίο που απολαμβάνω να βρίσκομαι όσο συχνότερα μπορώ, γιατί εκεί βρίσκονται όλες οι απαντήσεις στα ερωτήματα μας.
Α: Ερχόμενος σε επαφή μαζί σου κάποιος κατανοεί πως συνδέεσαι ιδιαίτερα με τη φύση και τις ζωοποιούς πτυχές της, καθώς η ζωή περιέχει και περιέχεται στο θάνατο και τανάπαλιν. Η διαδικασία της καύσης. Ενώ αφορά στα ίδια υλικά, πλέον αποκτούν όλα άλλη ποιότητα. Πώς στάθηκε αυτό αφορμή για την καλλιτεχνία σου; Τι συμβολίζει λοιπόν για σένα η καύση και πρωτίστως τι θέλεις εσύ να αναδείξεις μέσω αυτής;
Γ:Αν περπατήσετε σε ένα καμένο τοπίο μετά από λίγο καιρό θα δείτε πράσινα βλαστάρια να γεννιούνται είτε από σπόρους που έζησαν χάρη στη μεταφορά τους από τις αέριες θερμές μάζες τις φωτιάς σε ασφαλές έδαφος είτε από ρίζες που κράτησαν νερό. Η ίδια η φύση μας διδάσκει τον κύκλο της ζωής. Τη μετάβαση από το φως στο σκοτάδι, από τη ζωή στο θάνατο. Η καύση συμβολίζει για εμένα ταυτόχρονα πολλά πράγματα, τον εξαγνισμό, τον κύκλο της ζωής και πως κάθε τι χρειάζεται να κάνει τον κύκλο του για να ξαναγεννηθεί υπό άλλες συνθήκες όπως ο φοίνικας από τις στάχτες του. Η καταστροφή που προξενεί είναι βασικό συστατικό της ζωής και χρειάζεται να την αποδεχτεί κανείς για να βρει τρόπους να ξανανθίσει. Χάρη στην ελεγχόμενη καύση ο πηλός υαλοποιείται και αλλάζει σύσταση, μετουσιώνεται, από εύπλαστη και ευμετάβλητη σε ένα πέτρωμα πανίσχυρο και ανθεκτικό στο πέρασμα των αιώνων.
Α: Μαθαίνουμε πως έχεις δραστηριοποιηθεί στο χώρο της κατάσβεσης πυρκαγιών ως εθελοντής. Συνέδραμε αυτό στη διαμόρφωση των έργων σου ή η δημιουργία αποτελεί αμιγώς προσωπική και εσωτερική υπόθεση;
Γ:Πέρασα περίπου μια δεκαετία σε αυτή τη διεργασία. Με σμίλεψε και με διαμόρφωσε σε βάθος όσο ελάχιστα πράγματα. Βέβαια ,είναι και κατά πόσο αφήνουμε κι εμείς τα πράγματα να μας διαμορφώνουν. Κάθε βίωμα σε τέτοια έκταση και ένταση δε μπορεί να αφήσει βέβαια κανέναν δημιουργό ανεπηρέαστο. Τα έργα μας άλλωστε είναι θραύσματα ζωής και εμπειριών που προσπαθούμε να επαναπροσδιορίσουμε υπό το πρίσμα της τέχνης, είτε για να τα κατανοήσουμε καλύτερα είτε για να τα μοιραστούμε. Τη χαρά αν τη μοιράζεσαι γίνεται διπλή και οι λύπες σου γίνονται μισές. Θαρρώ πως άφησα κάθε μου λύπη μισή με αυτή τη μοιρασιά με τον κόσμο που εναγκαλίασε αυτό το έργο σε πραγματικά πολύ δύσκολους καιρούς για την τέχνη και φυσικά για την κοινωνία την ίδια. Η εθελοντική στάση χρειάζεται να γίνει κομμάτι της ζωής όλων μας και να γίνουμε όλοι μέρος των λύσεων και όχι του προβλήματος γύρω μας σε κάθε τι με ενότητα και συνοχή απέναντι στα πράγματα, αντιστεκόμενοι στη στατικότητα της εποχής.
Α:Τα έργα σου παρουσιάζουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από το περιεχόμενο έως τη σύνθεση και τη τεχνική τους σύνταξη. Κάτι το οποίο καθιστά ξεχωριστή αυτή την έκθεση είναι το τρισδιάστατο των έργων. Ερχόμενοι στο χώρο, μας προέτρεψες δη να αισθανθούμε την υφή τους, πράγμα εκπληκτικό και σπάνιο, σε ευχαριστούμε πολύ! Τα έργα λοιπόν, αναδύουν την αίσθηση πως επεκτείνονται εκτός των πλαισίων τους, είτε ως συνεχιζόμενες συνθέσεις από τον ένα πίνακα στον άλλο-χωρίς παρόλα αυτά να αποτελούν αδιαχώριστο δίπτυχο-είτε το ανάγλυφό τους να στέκει εξωστρεφώς πομπώδες. Με τι υλικά και σε τι διαστάσεις δουλεύεις; Σε τι χρονικά πλαίσια;
Γ:Θεωρώ πολύ ενδιαφέρον ο θεατής να βιώνει την έκθεση ενός έργου με όσες αισθήσεις μπορεί εάν αυτό είναι εφικτό. Πολλά από τα έργα μου ολοκληρώνονται με τη καύση του υλικού και για αυτό εάν έρθετε κοντά από τη καμένη προτομή θα μυρίσετε το καμένο ξύλο ενώ όταν το είχα πρωτοπαρουσιάσει , ο θεατής απλώνοντας το χέρι του κοντά ένιωθε και τη θερμότητα. Η αίσθηση της αφής είναι κάτι που θέλω να μοιραστώ ως εμπειρία αφού και εγώ τα έχω δουλέψει κατά κύριο λόγο με τα χέρια μου. Η υλικότητα στα έργα μου ποικίλει σε μάζα αλλά και είδος , από οικοδομικά υλικά όπως μπετό, τούβλα, κόλλα πλακιδίων μέχρι τα πιο συμβατικά όπως κάρβουνο, ακρυλικά, μελάνι, σπρέι. Κάθε υλικό προσφέρει και μια άλλη δυνατότητα συνεπώς και άλλους δρόμους έκφρασης αλλά και προβλήματα με τα οποία απολαμβάνω να έρχομαι αντιμέτωπος. Η τέχνη της κεραμικής προσφέρει ένα τεράστιο φάσμα πιθανοτήτων και επιλογών και είναι ένας τομέας με τον οποίο θα συνεχίσω να πειραματίζομαι στο μέλλον. Μου αρέσει να ερευνώ τον εικαστικό μου λόγο σε κάθε διάσταση, από έργα μερικών εκατοστών που φτιάχνω στα εισιτήρια του ηλεκτρικού, μέχρι και μερικών μέτρων σε μαδέρια οικοδομής ή μεγάλα τελάρα με καμβάδες όπου και αναπτύσσονται άλλες προκλήσεις και πιθανότητες της ύλης με τις οποίες μου αρέσει να έρχομαι σε διάλογο. Αυτό το στοιχείο του απρόβλεπτου και η διαχείριση αυτού είναι για μένα ακρογωνιαίος λίθος της εικαστικής δημιουργίας μου. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με την ίδια τη ζωή που η τέχνη μιμείται. Δε δουλεύω με χρονικά πλαίσια. Υπάρχουν έργα στην έκθεση που δημιουργήθηκαν σε μερικά λεπτά και αλλά σε μήνες για να φτάσουν σε μια τελική μορφή. Τα περισσότερα έργα μου φτάνουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα κοντά σε μια τελική μορφή (αν μπορούμε να πούμε πως ένα έργο τελειώνει ποτέ) καθότι δουλεύω αρκετά γρήγορα και με ενστικτώδη παρορμητισμό με κάθε υλικό που προκύπτει να έχω γύρω μου.
Α:Σχετικά με τη καμένη προτομή που παρατηρήσαμε στην έκθεση σου, ένα ανθρωπόμορφο δείγμα το οποίο οριακά λαμβάνει τη μορφή μιας ακίνητης performance, με στάχτες τριγύρω και τη κεφαλή αναδυόμενη μέσα από έναν κεκαυμένο κορμό δέντρου. Τι σημαίνει για εσένα αυτό το έργο;
Γ:Ήθελα να αποδώσω τη φύση που όσο και αν είναι κατακρεουργημένη από την ανθρώπινη παρέμβαση, αυτή θα εναγκαλιάζει με τον τρόπο της το σπλάχνο της, τον άνθρωπο. Είμαστε άλλωστε συγκοινωνούντα δοχεία. Στο πολυδιάστατο όμως του έργου, κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί τους ξύλινους κορμούς σαν έναν κατεστραμμένο θρόνο της βουλιμίας του ανθρώπου να επέμβει στη φύση με κάθε κόστος και συνέπεια. Παράλληλα, με αυτό το έργο κάνω και μια αναφορά στους νεκρούς της Πομπηίας, θεματική με την οποία θέλω πολύ να διερευνήσω εικαστικά στο μέλλον.
Α:Στη συνάντησή μας αναφέρεις πως φιλοτεχνείς σχεδόν τα πάντα δια χειρός. Υπό αυτό το πρίσμα, ποια η ιδιαίτερη σχέση που αποκτάς με το έργο και γιατί αποφεύγεις τα εργαλεία; Είναι κάτι που προκύπτει από επιθυμία ή αναγκαία από την δομή των έργων;
Γ:Δεν τα αποφεύγω ακριβώς αλλά αν μπορώ να κάνω κάτι με αυτά, θα γίνει με αυτά. Αυτή η «άρνησή» μου να πιάνω πινέλα ή εργαλεία έχει να κάνει με την αμεσότητα ως προς την επαφή μου με τη ζωγραφική ύλη. Σκέψου ένα παιδί που δεν έχει μάθει ακόμα να κρατά ένα μαρκαδόρο ή ένα πινέλο, πόσο μεγάλη αμεσότητα έχει η ζωγραφική του ως προς αυτό που θέλει να εξιστορήσει, χωρίς κανένα παρεμβαλλόμενο μέσο, πινέλο, σπάτουλα ή άλλο εργαλείο. Φυσικά και τα χρησιμοποιώ κάπως στην πορεία, αλλά η απτική μου επικοινωνία με την ύλη είναι πολύ πιο ισχυρή με γυμνά χέρια και λόγω των πολεμικών τεχνών με τις οποίες ασχολήθηκα για χρόνια. Σκέψου όμως μια παραλληλία. Επίσης και με τα πρώτα ζωγραφικά έργα στα σπήλαια Λασκώ στη Γαλλία και του Αλταμίρα στην Ισπανία. Κυνηγός ή κυνηγημένος, στη προσπάθειά του να αποτυπώσει, να προσευχηθεί στις θεότητες του για καλύτερο κυνήγι ή απλά να δημιουργήσει, εκείνος ο πρωτόγονος άνθρωπος πήρε χρωστική ουσία από τη γη και την άπλωσε χαράζοντας ή ζωγραφίζοντας με αυτή βράχια σε μια σπηλιά. Συζητάμε για τους μεγαλύτερους κατ’ εμέ καλλιτέχνες που έζησαν και θα ζήσουν ποτέ. Ανώνυμοι εις τους αιώνες και όμως οι πρώτοι των πρώτων.
Α: Σε ευχαριστούμε πολύ για τη γεμάτη ζωή συζήτηση! Καλή τύχη με την πρώτη σου ατομική έκθεση και τις μελλούμενες! Και μια τελευταία ερώτηση! Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια και πώς σε βλέπεις στο μέλλον;
Γ:Εγώ σε ευχαριστώ για τη συζήτησή μας. Υπάρχουν σχέδια και βρίσκονται ήδη πολλά εξ αυτών σε φάση πραγμάτωσης. Εικαστικές δράσεις με φίλους καλλιτέχνες που οργανώνουμε τη σύσταση μίας εικαστικής ομάδας, μαθήματα εικαστικών που έχω αναλάβει να οργανώσω ανά την Ελλάδα σε άτομα με άνοια μέσω του πολιτιστικού ιδρύματος της Τράπεζας Πειραιώς, καθώς και τμήματα ζωγραφικής και εικαστικών που οργανώνω ως υπεύθυνος εικαστικός του ΘΟΠΑΑ Αλίμου. Στο μέλλον με βλέπω να δουλεύω πολύ επάνω σε ό,τι αγαπώ και καταπιάνομαι που έχει να κάνει με τις τέχνες όπως και στη φύση που προανέφερα που βρίσκονται όλες οι απαντήσεις στα ερωτήματά μας.
