Εμένα θα μάθεις να με σέβεσαι: Το «Πρόστιμο» στους κινηματογράφους

Ο Βαγγέλης, ένας νεαρός μικροέμπορος κάνναβης, προσπαθεί να ξεφύγει από τον υπόκοσμο και να βρει μια «κανονική» δουλειά. Όταν όμως μετακομίζει στο σπίτι της αδερφής του και γνωρίζει τον σύντροφό της, τον Πέτρο, μπλέκεται όλο και βαθύτερα στον κόσμο της νύχτας.

Ποιοτικό δείγμα ελληνικού ανθρωποκεντρικού σινεμά, έργο ρεαλιστικών ερμηνειών, με καθημερινούς χαρακτήρες που πληρώνουν διαρκώς το «πρόστιμο» για τις επιλογές τους, έρμαια των παθών τους. Απερίφραστα ειλικρινές, προϊόν «δρομίσιας» αισθητικής ιδωμένο υπό τη νατουραλιστική ματιά του Φωκίωνα Μπόγρη, ο οποίος αποδίδει με ιδιαίτερη μαεστρία την πραγματικότητα.

Ο Βαγγέλης (Βαγγέλης Ευαγγελινός) φοβούμενος ότι οι γείτονές του θα τον καταγγείλουν στην αστυνομία καθώς το σπίτι του έχει γίνει κέντρο διερχομένων και ύποπτων επισκέψεων εγκαταλείπει το διαμέρισμά του και μετακομίζει προσωρινά σ’ αυτό της αδερφής του. Έχοντας αποφασίσει να εγκαταλείψει τον χώρο της παρανομίας αποφασίζει να βρει μια δουλειά στο αεροδρόμιο. Το βεβαρημένο του όμως ποινικό μητρώο δεν θα του επιτρέψει να προσληφθεί εν τέλει. Έτσι γνωρίζει τον Πέτρο (Στάθης Σταμουλακάτος), ο οποίος ως άνθρωπος του υποκόσμου του προτείνει μια σειρά δουλειών για να καταφέρει να σταθεί στα πόδια του. Ο Βαγγέλης αντιμέτωπος με πολλά οικονομικά προβλήματα και με ένα «πελατολόγιο» το οποίο κινδυνεύει να χαθεί λόγω της απουσίας του από το χώρο του μικροεμπορίου αναγκάζεται να εμπλακεί στο κύκλωμα της νύχτας.

Ήρεμος, φιλικός και ιδιαίτερα απλός άνθρωπος ο Βαγγέλης δεν φιλοδοξεί τίποτε παραπάνω από μια ήσυχη ζωή, χωρίς κινδύνους. Οι συνθήκες ωστόσο και κυρίως οι παρελθοντικές του επιλογές τον κυνηγούν και θα τον κυνηγούν αενάως χωρίς να του δίνουν πολλά περιθώρια να ξεφύγει απ’ αυτό το lifestyle. Ο Βαγγέλης Ευαγγελινός -πολλά υποσχόμενος νέος ηθοποιός- ανταποκρίνεται επαξίως στον πρωταγωνιστικό ρόλο με δυνατά του σημεία τον ρεαλιστικό τόνο και το βλέμμα του. Ο Πέτρος από την άλλη μπλεγμένος και αυτός, πουλάει προστασία σε μαγαζιά, κάνει μικροκλοπές και εκβιάζει κόσμο. Άνθρωπος χωρίς αναστολές, αδίστακτος, βίαιος, αθυρόστομος, με λόγο βαρύνουσας σημασίας στην πιάτσα αξιώνει τον σεβασμό όλων. Ο Στάθης Σταμουλακάτος σε μια πολύ καλή ερμηνεία για την οποία προτάθηκε και για το βραβείο ΙΡΙΣ Β’ Ανδρικού Ρόλου.

Ο κοινωνικός αποκλεισμός τον οποίο βιώνει ο πρωταγωνιστής, επειδή παλαιότερα συνελήφθη για κατοχή και εμπορία μεγάλης ποσότητας κάνναβης, είναι γεγονός. Η συμβατική αυτή φιλοδοξία του Βαγγέλη, να γίνει «κανονικός» άνθρωπος, ματαιώνεται διαρκώς από την πραγματικότητα. Το θέμα του κοινωνικού αποκλεισμού και της έλλειψης ευκαιριών σε άτομα που εκ πρώτης όψεως φαίνονται του περιθωρίου είναι ένα πολύ σημαντικό και καίριο ζήτημα, τις διαστάσεις του οποίου δεν αναδεικνύει ιδιαίτερα η ταινία· πως δηλαδή η κοινωνία ωθεί κάποιους ανθρώπους σε έναν φαύλο κύκλο παρανομιών, λαθών και σε ένα αδιέξοδο που οδηγεί στην έκρηξη αργά ή γρήγορα.

Η κάμερα του Φωκίωνα Μπόγρη μας ταξιδεύει στο μικρόκοσμο της ζωής του Βαγγέλη και των υπόλοιπων χαρακτήρων. Οι περιπέτειές του θα αποτυπωθούν με έναν καθαρό τρόπο ετερόκλητης αισθητικής λήψεων. Κλινικά καδραρίσματα από την μια, μη στατικά – handheld shots από την άλλη. Ο δημιουργός πετυχαίνει το εξής πρωτοφανές (που όμοιό του μόνο ο Γιάννης Οικονομίδης έχει καταφέρει) για τα ελληνικά δεδομένα: εξασφαλίζει μια πειστικότητα στην παρουσίαση των περιστατικών, όπου οι διάλογοι ρέουν με μεγάλη φυσικότητα και αμεσότητα (υπάρχουν ακόμα και κολλήματα στη γλώσσα, σαρδάμ) ενώ την ίδια στιγμή απεικονίζει πραγματικές καταστάσεις, ανθρώπινες, καθημερινές χωρίς βεβιασμένα να οδηγείται στην υπερβολή προκειμένου να τονιστούν ορισμένα πράγματα. Είναι από τις λίγες ελληνικές ταινίες που οι ηθοποιοί «ξεχνούν» ότι υπάρχει κάμερα δίπλα τους. Θα ήταν άδικο για το «Πρόστιμο» να πει κάποιος ότι προσιδιάζει ή πολύ περισσότερο αντιγράφει το οικονομιδικό στυλ. Είναι προφανές ότι η ταινία είναι επηρεασμένη ή εμπνευσμένη αλλά σε κάθε περίπτωση διατηρεί την αισθητική της αυτοτέλεια και έχει την διαφορετική ματιά του Μπόγρη.

Πρόκειται για ένα κινηματογραφικό έργο σταθερού, ορισμένες φορές αργού, ρυθμού -χωρίς βέβαια να δημιουργεί δραματουργικά εμπόδια- με σιωπές και παύσεις που λένε πολλά και βλέμματα μεγάλης δυναμικής. Ο δημιουργός δεν εστιάζει τόσο πολύ στην πλοκή και την εξέλιξή της όσο στην ηθογραφία των ηρώων του, μας ξεναγεί στον εσωτερικό τους κόσμο και αποδομεί τα στερεότυπα με την απαραίτητη δόση χιούμορ.

*2020, 101’

Δείτε το trailer της ταινίας:

*Υποψήφια για βραβείο ΙΡΙΣ Καλύτερης Μεγάλου Μήκους Ταινίας Μυθοπλασίας

*Επίσημη συμμετοχή στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα «Meet the Neighbors» (61ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης)

*Υποψήφια για βραβείο ΙΡΙΣ Β’ Ανδρικού Ρόλου (Στάθης Σταμουλακάτος)

Πηγή Φωτογραφιών: Moveitmag.gr, flix.gr

ΣΥΝΟΨΗ ΚΡΙΤΙΚΗΣ

Ποιοτικό δείγμα ελληνικού ανθρωποκεντρικού σινεμά, έργο ρεαλιστικών ερμηνειών, με καθημερινούς χαρακτήρες που πληρώνουν διαρκώς το «πρόστιμο» για τις επιλογές τους, έρμαια των παθών τους. Απερίφραστα ειλικρινές, προϊόν «δρομίσιας» αισθητικής ιδωμένο υπό τη νατουραλιστική ματιά του Φωκίωνα Μπόγρη, ο οποίος αποδίδει με ιδιαίτερη μαεστρία την πραγματικότητα.