Ο Αργύρης Κουμτζής είναι νεαρός φυσικός, απόφοιτος του ΑΠΘ με άριστα στο πτυχίο. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο κάνει το διδακτορικό του στην αστροφυσική, και συγκεκριμένα στον υπολογισμό του μαγνητικού πεδίου στην ηλιακή μαγνητόσφαιρα, στο Max Planck Institute for Solar System Research της Γερμανίας. Ήδη η ιστορία του μοιάζει με ένα χαρούμενο success story, και πράγματι είναι, παρά την αρχική, σχεδόν ανυπέρβλητη, δυσκολία: την αρχική απόρριψή του από το ελληνικό πανεπιστήμιο, με την αιτιολογία ότι είναι τυφλός. «Υπήρχε μια συζήτηση με το τμήμα Φυσικής, με τους καθηγητές… Δεν ήταν πολύ γόνιμη συζήτηση γενικά», όπως λέει κι ο ίδιος. Ευτυχώς, ο νόμος άλλαξε εκείνη την χρονιά, επιτρέποντάς του να φοιτήσει στο τμήμα Φυσικής, αλλά και σε καθέναν και καθεμία με προβλήματα όρασης να σπουδάσει στο ελληνικό πανεπιστήμιο.
Ας τον ακούσουμε:
Σε αυτή τη συζήτησή μου μαζί του, μίλησε για την αγάπη του στη Φυσική και τα Μαθηματικά, και την τελική επιλογή του πρώτου από τα δύο πεδία. Αναφέρθηκε στις αρχικές δυσκολίες που αντιμετώπισε, ενώ ο ίδιος ήταν αποφασισμένος να προχωρήσει στις σπουδές του. Με τα δικά του λόγια: «Είναι κρίμα κάποιος να θεωρεί ότι ξέρει καλύτερα από κάποιον που έχει αναπηρία το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει. Δηλαδή όταν, ας πούμε, κάποιος δεν ξέρει πώς κάνεις βασικά πράγματα στην ζωή σου γενικότερα, είναι λίγο υπεροπτικό να νομίζει ότι ξέρει το τι μπορείς να κάνεις και το πώς μπορείς να διαβάσεις και τα σχετικά. Αυτό που πρέπει να κάνει είναι να κάτσει μαζί σου, να το συζητήσει, και να δει όχι ποια είναι τα προβλήματα, αλλά ποια είναι τα προβλήματα και ποιες είναι οι λύσεις». Εμπνευσμένος, ωστόσο από τον φυσικό του στο λύκειο και τον καθηγητή του στο Φυσικό που του έδειξε πως και ένας προπτυχιακός φοιτητής μπορεί να ασχοληθεί με την έρευνα, επέμεινε στους αρχικούς τους στόχους.
Έχοντας ταξιδέψει κι έρθει σε επαφή με την ερευνητική διαδικασία και στην Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ, συγκρίνει την αντιμετώπιση ατόμων με αναπηρία στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα. «Υπάρχει ένα τέτοιο σύστημα πρόνοιας που δουλεύει, κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Γιατί έτσι σε κάνει ανεξάρτητο, κι όταν είσαι ανεξάρτητος προφανώς μπορείς να λειτουργήσεις σε ένα πολύ καλύτερο πλαίσιο, να πάρεις αποφάσεις για το δικό σου μέλλον», περιγράφει για την Γερμανία. Από την άλλη πλευρά, η δική μας κοινωνία έχει ακόμα αρκετά να μάθει, αλλά όπως δηλώνει κι ο ίδιος: «η αντιμετώπιση που έχω από νέο κόσμο στην Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική από ό,τι από ας πούμε, πάνω από τα 55 – 60. Άρα γενικά είμαι αισιόδοξος και είμαστε σε έναν καλό δρόμο, θεωρώ. Στην Γερμανία ας πούμε δεν έχω αντιμετωπίσει άγαρμπη συμπεριφορά όταν περπατάω μόνος μου στον δρόμο. Όλοι θα θέλουν να σε βοηθήσουν, θα το κάνουν με τον σωστό τρόπο, αν δεν είσαι στο πεζοδρόμιο θα στο πουν, θα σε ρωτήσουν πού θέλεις να πας. Είναι μικρά πράγματα αυτά που είναι σημαντικά».
Τα ελληνικά πανεπιστήμια πρέπει επίσης να καλύψουν αρκετό δρόμο, ιδιαίτερα σε θέματα οργάνωσης και νοοτροπίας. «Αυτή τη στιγμή δεν δύναται η δίνεται η δυνατότητα στο Πανεπιστήμιο να απορρίψει φοιτητές λόγω αναπηρίας, το οποίο είναι και το λογικό. Δεν είναι όμως καθόλου έτοιμα τα τμήματα». Ένα από τα πιο σημαντικά βήματα προς την σωστή κατεύθυνση είναι η παροχή πρόσβασης σε βιβλία σε αναγνώσιμη μορφή, η οποία δυστυχώς δεν θεωρείται ακόμα αυτονόητη. «Δεν έχει κανείς το δικαίωμα να αρνείται σε κάποιον την πρόσβαση στη γνώση και να του δώσει την ευκαιρία να προσπαθήσει για ένα καλύτερο μέλλον για τον εαυτό του», όπως θυμίζει κι ο Αργύρης, κι όπως ελπίζουμε να θυμηθούν και οι αρμόδιοι φορείς.
Στην συνέχεια δίνει μερικές γενικές συμβουλές για την καθημερινή αντιμετώπιση ατόμων με προβλήματα όρασης. Εξηγεί το πώς αντιμετωπίζουμε και πώς βοηθάμε κάποιον στον δρόμο, και πως τυπική αποφυγή λέξεων που σχετίζονται με την όραση μάλλον δεν χρειάζεται, ενώ το χιούμορ είναι δεκτό ως επιθυμητό όταν υπάρχει οικειότητα. Και «γενικά, αν έχουμε απορίες, καλό είναι, διακριτικά πάντα, να τις ρωτάμε. Κι ο περισσότερος κόσμος, νομίζω, με ενδιαφέρον θα ασχοληθεί να εξηγήσει πράγματα».
Στους στόχους του για το μέλλον περιλαμβάνεται η ολοκλήρωση της διδακτορικής του διατριβής, οι αιτήσεις για μεταδιδακτορικό αλλά και για χρηματοδότηση για κάποιο δικό του ερευνητικό πλάνο, ιδανικά στην Ελλάδα. «Οι σημαντικές προϋποθέσεις για μένα είναι να μπορείς να είσαι σε ένα περιβάλλον όπου να μπορείς να αποδόσεις, όπου θα έχεις τους αντίστοιχους συνεργάτες, συναδέλφους, που έχουν την όρεξη όλοι μαζί να προχωρήσετε, να κάνετε κάτι ωραίο, να υπάρχει μια πρόοδος, μια ένταση στην δουλειά. Αυτό νομίζω. Η ένταση κι ο ενθουσιασμός είναι πολύ σημαντικά για εμένα», περιγράφει ο ίδιος για τα όνειρά του.
Κλείνοντας την συζήτηση αυτή, υπενθυμίζει πως η ανάγκη για την βελτίωση των συνθηκών στα ελληνικά Πανεπιστήμια για άτομα με αναπηρίες ακόμα υπάρχει. Με τα δικά του λόγια: «Θα ήθελα να παρακαλέσω λίγο ο καθένας αν μπορέσει να κάνει ένα μικρό κομμάτι κόπου. Θεωρώ ότι θα ήταν πάρα πολύ σημαντικό και πως θα μπορούσαμε έτσι λίγο, όπως το λένε οι φίλοι μας οι Άγγλοι, να κουνήσουμε τη βελόνα προς τη σωστή κατεύθυνση, ώστε σε κάποια χρόνια να είναι πραγματικά τα Πανεπιστήμιά μας προσβάσιμα, και όντως ο καθένας να έχει την ευκαιρία να μπορέσει να σπουδάσει αυτό που θέλει. Να μην είναι η ζωή του δύσκολη, και καθημερινά να πρέπει να κοπιάσει για την καθεμιά λεπτομέρεια η οποία για τον υπόλοιπο κόσμο είναι αυτονόητη. Και να μπορέσει όντως εν τέλει να χαρεί και τη φοιτητική του ζωή».
Τον ευχαριστούμε πολύ!
