Γράφει η Μαρία Τσούκα.
Άνοιξη του 2002, οι μαθητές της πρώτης Δημοτικού ετοιμάζονταν για εκδρομή σε έκθεση βιβλίου. Εγώ, ως γνωστή φυγόπονη, βαριόμουν φρικτά και προτιμούσα να κάτσω σπίτι. «Μα μαμά δεν γίνεται να πω, πως είμαι άρρωστη;». Τελικά, παρά τις διαμαρτυρίες και τις σκηνές μελοδραματισμού, βρισκόμουν στην ώρα μου στο προαύλιο, περιμένοντας μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά να αρχίσει η προβλεπόμενη επίσκεψή μας.
Σε όλη τη διαδρομή ήμουν πεπεισμένη ότι η εκδρομή θα κατέληγε σε αποτυχία και είχα ζητήσει από τη δασκάλα μου, στην οποία είχα απεριόριστη αδυναμία, να με αφήσει να ζωγραφίσω στον εξωτερικό χώρο της έκθεσης. Πάλι καλά που δε το έκανε! Φθάνοντας στην έκθεση, το βλέμμα μου πέφτει πάνω σε ένα βιβλίο με ασπροκόκκινο εξώφυλλο και τίτλο «Μια Κυριακή του Απρίλη». Πάνω του απεικονιζόταν ένα αγόρι με μια γάτα, όχι κάτι ιδιαίτερα εντυπωσιακό αν με ρωτούσατε σήμερα, όμως όπως σωστά έχει ειπωθεί θα ήταν καλό να μην κρίνουμε ένα βιβλίο μόνο από το εξώφυλλο. Κάθομαι σε μια γωνιά και ξεκινάω να το διαβάζω, η ώρα περνούσε και εγώ είχα αφοσιωθεί πλήρως στο καινούργιο μου απόκτημα. Μα μισό λεπτό, αναρωτιέμαι, πώς ονομάζεται ο συγγραφέας; Βλέπω ξανά το εξώφυλλο και προφέρω φωναχτά «Άλκη Ζέη». Την επόμενη μέρα παρουσίασα το βιβλίο μου στην τάξη γεμάτη ενθουσιασμό και από εκείνη την ημέρα κι έπειτα ίσως να είχα δώσει μια μικρή υπόσχεση να μεγαλώσω μαζί με την Άλκη, όπως και έκανα.
Θυμάμαι τα καλοκαίρια, να κάθομαι σε κάποιο θερινό μπαλκόνι και να διαβάζω «Το καπλάνι της βιτρίνας», τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου», τον «Ψεύτη παππού» και μέσα από αυτά να παίρνω μαθήματα, να μεγαλώνω, να ελπίζω, να ονειρεύομαι. Η Άλκη Ζέη με συντρόφευε στα παιδικά μου χρόνια, στην εφηβεία, ακόμα και στην ενήλικη ζωή σε στιγμές που είχα ανάγκη να θυμηθώ το παιδί που κατά βάση κρύβεται σε όλους μέσα μας. Ο καθαρός τρόπος γραφής της, η γλωσσική αρτιότητα, η κριτική στάση απέναντι σε πρόσωπα και καταστάσεις, το χιούμορ και η διεισδυτική ματιά στα γεγονότα, είναι τα χαρακτηριστικά των έργων της Άλκης Ζέη που αναμφισβήτητα μπορείς να αγαπήσεις. Σε κάθε της βιβλίο, ταυτιζόμουν με τους πρωταγωνιστές και ήθελα τόσο πολύ να τους μοιάσω, που υποσυνείδητα υιοθετούσα εκφράσεις που είχαν ειπωθεί στο βιβλίο στην καθημερινότητά μου ή μεταφερόμουν με τη φαντασία μου στα μέρη όπου διαδραματίζονταν τα γεγονότα.
Η ίδια είχε πει σε συνέντευξη της κάποτε πως «Από τα μικρά μου χρόνια ως σήμερα, ας μην πω με ακρίβεια πόσα είναι γιατί θα τρομάξω κι εγώ η ίδια, έζησα έναν πόλεμο, δύο εμφύλιους πολέμους, δύο δικτατορίες και δύο προσφυγιές. Δεν τα έζησα σαν απλός παρατηρητής, αλλά παίρνοντας ενεργό μέρος κάθε φορά, κι έτσι και να ήθελα, δεν θα μπορούσε το συγγραφικό μου έργο να μην επηρεαστεί από τα γεγονότα αυτά που συγκλόνισαν τον τόπο μας. Άθελά μου η ζωή μου μπλέχτηκε μέσα στην ιστορία κι έγινα κι εγώ ένα κομμάτι της. Το συγγραφικό μου λοιπόν έργο, θέλω δεν θέλω είναι γεμάτο ιστορία… Αν πέτυχα να κάνω τα παιδιά να την ακούσουν τουλάχιστον, το μέλλον θα δείξει».
Το έτος 2023 συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση της συγγραφέως που μεγάλωσε εμένα και άλλες γενιές και μας έμαθε να αγαπάμε τα βιβλία. Η φετινή χρονιά έχει ανακηρυχθεί λογοτεχνικό έτος Άλκης Ζέη. Κάτω από αυτό το πρίσμα λοιπόν, κυρία Ζέη, το μέλλον δείχνει ότι όσα μας αφήσατε αποτελούν παρακαταθήκη και για τις επόμενες γενιές.
Γιατί πολύ απλά, η Άλκη Ζέη μαζί με την μωβ ομπρέλα της θα συνεχίζει να ταξιδεύει στο χρόνο…
