Η Ναυτία (1938), το πρώτο μυθιστόρημα του Ζαν Πωλ Σαρτρ, είναι ένα έργο σύνθετο, ένα μυθιστόρημα μεταφυσικό, το χρονικό ενός απωθητικού κόσμου από τη ματιά ενός υποκειμενικού αφηγητή. Η αποκάλυψη του παραλόγου γίνεται μέσω μιας αφήγησης με φιλοσοφική βάση η οποία προσφεύγει στην παρωδία, τη γελοιοποίηση, ακόμη και την απομίμηση. Σ’ αυτό το «μυθιστόρημα ρήξης» με το οποίο παίρνει τις αποστάσεις του από τις λογοτεχνικές συμβάσεις, ο Σαρτρ αμφισβητεί ριζικά την κληρονομιά της αστικής παιδείας χρησιμοποιώντας μια γραφή ειρωνική και αποστασιοποιημένη. Ένα βιβλίο από πρώτη άποψη μελαγχολικό, το οποίο παρά τον φαινομενικό πεσιμισμό του ξεχειλίζει από ενέργεια. Ένα απόλυτο αριστούργημα για τη νεότητα και τη ζωή, η Ναυτία άνοιξε το δρόμο στη λογοτεχνία του παραλόγου.
Σε λίγο θα έρθει το ρεφρέν: αυτό μου αρέσει κυρίως και ο απότομος τρόπος που ξεπροβάλλει, σαν απόκρημνος βράχος δίπλα στη θάλασσα. Για την ώρα ακούγεται η τζαζ. Δεν υπάρχει μελωδία, μόνο νότες, μια μυριάδα μικρών δονήσεων. Δε γνωρίζουν παύση, μια άκαμπτη τάξη τις γεννά και τις καταστρέφει δίχως να τους αφήνει ποτέ την ελευθερία να ξαναρχίσουν, να υπάρχουν για κείνες τις ίδιες. Τρέχουν, βιάζονται, περνώντας μου δίνουν ένα απότομο χτύπημα και εξαφανίζονται. Πολύ θα ήθελα να τις συγκρατήσω, όμως ξέρω ότι αν κατάφερνα να γραπώσω κάποια, ανάμεσα στα δάχτυλά μου θα απέμενε μονάχα ένας παιγνιώδης και ξέπνοος ήχος. Πρέπει να αποδεχτώ το θάνατό τους· αυτόν το θάνατο οφείλω ακόμη και να τον θελήσω: εντύπωση πιο πικρή και πιο δυνατή σπάνια έχω γνωρίσει.
Αρχίζω να προθερμαίνομαι, να αισθάνομαι ευτυχισμένος. Δεν είναι ακόμη κάτι εξαιρετικό, είναι μια μικρή ευτυχία της Ναυτίας: εκτείνεται στο βάθος της γλοιώδους λακκούβας, στο βάθος του χρόνου μας… Υπάρχει και μια άλλη ευτυχία· απ’ έξω υπάρχει αυτή η ατσάλινη λωρίδα, η σύντομη διάρκεια της μουσικής που διασχίζει το χρόνο μας, απ’ άκρη σ’ άκρη, τον αρνείται και τον ξεσκίζει με αυτές τις ξηρές μικρές ακίδες της· υπάρχει και ένας άλλος χρόνος… Η μουσική τρυπά αυτά τα ακαθόριστα σχήματα και τα διαπερνά. Μερικά δευτερόλεπτα ακόμη και η Νέγρα θα τραγουδήσει. Φαίνεται αναπόφευκτο, τόσο έντονη είναι η αναγκαιότητα αυτής της μουσικής: τίποτα δεν μπορεί να την διακόψει, τίποτα που να προέρχεται από αυτόν το χρόνο όπου ο κόσμος έχει καταρρεύσει· θα σταματήσει μόνη της, τη στιγμή που θα πρέπει.
Γι’ αυτό μου αρέσει αυτή η ωραία φωνή, όχι τόσο για την έντασή της, ούτε για τη θλίψη της, αλλά γιατί είναι το γεγονός που τόσες νότες έχουν προετοιμάσει, από τόσο μακριά, πεθαίνοντας για να γεννηθεί εκείνη… Πόσο παράξενη, πόσο συγκινητική είναι αυτή η εύθραυστη διάρκεια. Τίποτα δεν μπορεί να τη διακόψει και τα πάντα μπορούν να τη συντρίψουν. Το τελευταίο ακόρντο εξανεμίστηκε. Στη σύντομη σιωπή που ακολουθεί, αισθάνομαι έντονα ότι αυτό ήταν, ότι συνέβη κάτι. Σιωπή. Some of these days You’ll miss me honey!
Μόλις εξαφανίστηκε η Ναυτία, αυτό συνέβη. Όταν υψώθηκε η φωνή στη σιωπή αισθάνθηκα το σώμα μου να σκληραίνει και τη Nαυτία να χάνεται…Την ίδια στιγμή η διάρκεια της μουσικής διαστελλόταν, φούσκωνε σαν ανεμοστρόβιλος. Γέμισε την αίθουσα με τη μεταλλική της διαφάνεια, συνθλίβοντας στους τοίχους τον άθλιο χρόνο μας. Βρίσκομαι μέσα στη μουσική.
Πηγή: PDFCOFFEE
